Συνέντευξη με τον πρύτανη του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Αναστάσιο Κ.Μάνθο
Συνέντευξη στην πύλη μας παραχώρησε ο πρύτανης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Αναστάσιος Κ. Μάνθος,όσον αφορά την εφαρμογή του εκπαιδευτικού συστήματος της Μπολόνιας στο ΑΠΘ.
Статья
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Κύριε πρύτανη, καταρχήν θέλουμε να σας ευχαριστήσουμε για την πρόθεσή σας να ανταποκριθείτε στο κάλεσμα να δώσετε μια συνέντευξη, προκειμένου να φωτίσετε κάποιες πτυχές της Μπολόνιας, έτσι όπως τις εκλαμβάνουνε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Πότε έγινε αυτή η αλλαγή εκπαιδευτικού συστήματος και πώς αυτό έχει επηρεάσει την εκπαιδευτική διαδικασία εν γένει.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Καταρχήν θέλω να ξεκινήσω θεωρώντας ότι σε μένα ανήκει η τιμή του να μπορώ να συμμετέχω σ'αυτήν την συνέντευξη για να μπορέσω να δώσω τις απόψεις που υπάρχουν στο δικό μας Πανεπιστήμιο. Ευχαριστώ πολύ για την ευκαιρία αυτή που μου δώσατε.
Κατά δεύτερον θα πρέπει να σας πω ότι όλες οι θεολογικές σχολές της Ελλάδος και όσες γνωρίζω στην Ευρώπη, είναι ενταγμένες μέσα στο γενικότερο σύστημα εκπαίδευσης το οποίο υπάρχει στην Ευρωπαϊκη Ένωση.
Στο δικό μας Πανεπιστήμιο έχουμε μια θεολογική σχολή με δυο τμήματα: τμήμα θεολογίας και τμήμα κοινωνικής θεολογίας. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, σε γενικές γραμμές, αντιμετωπίζει θετικά την Μπολόνια διότι η Μπολόνια υπήρξε μια προσπάθεια η οποία ξεκίνησε από τα ίδια τα Ευρωπαϊκα Πανεπιστήμια, πήρε αρκετά χρόνια μέχρι αυτή η προσπάθεια να βρει μια κανονιστική μορφή, κατόπιν υπήρξε ενθάρρυνση της πολιτικής ηγεσίας της Ευρώπης ώστε να πάρει πλέον και μια μορφή οδηγιών από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η εκτίμησή μας είναι θετική διότι δημιουργεί ένα ενιαίο περιβάλλον εκπαίδευσης έτσι ώστε ο Ευρωπαϊκός χώρος να μπορεί να έχει κάποια βάση κοινής εκπαιδευτικής πολιτικής αφενός και κοινής εκπαιδευτικής αξιολόγησης αφετέρου. Να μπορεί, δηλαδή, να κρίνεται αν ένας φοιτητής που σπουδάζει στην Ελλάδα μπορεί, και σε ποιο επίπεδο, να συνεχίζει τις σπουδές του σ'ένα όποιοδήποτε Πανεπιστήμιο της Ευρώπης και της Ρωσίας συμπεριλαμβανομένης.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Γνωρίζουμε ότι η δημιουργία της Μπολόνιας ξεκίνησε για να αντιμετωπίσουμε το Αμερικάνικο σύστημα εκπαίδευσης ως αντίβαρο. Κατά πόσο αυτόν το στόχο τον έχουμε πετύχει.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Αυτό είναι το τρωτό σημείο, το άσχημο σημείο της Μπολόνιας για το οποίο υπάρχουν αντιδράσεις απ' όλη την Ευρώπη. Δηλαδή, τα έτη σπουδών όπως έχουν καθοριστεί, θεωρούνται ότι είναι τρία ή τέσσερα του πρώτου πτυχίου, του μικρού πτυχίου.Ένα έως δύο χρόνια του δεύτερου πτυχίου, και τρία χρόνια του τρίτου πτυχίου, δηλαδή το διδακτορικό. Αυτό είναι και το σημείο αιχμής για το οποίο υπάρχουν πάρα πολλές επιφυλάξεις από πάρα πολλά Πανεπιστήμια στην εφαρμογή του.
Παράδειγμα είναι οι ιατρικές σχολές οι οποίες πώς είναι δυνατόν σε τρία ή τέσσερα χρόνια να δώσουν πτυχίο ιατρικής και πολλές άλλες σχολές όπως είναι το πολυτεχνείο και αλλού. Πιστεύω, όμως, θα βρεθεί μια λύση, μια διέξοδος μελλοντικά γι αυτό το θέμα.
Εκείνο το οποίο είναι θετικό στη διαδικασία της Μπολόνια είναι ότι προβλέπει διαδικασίες μέσα σ'ένα ευρύ πλαίσιο που θα βοηθήσουν πάρα πολύ στην ενιαία εκπαιδευτική αξιολόγηση και στην δυνατότητα του να δημιουργηθεί ένας ενιαίος εκπαιδευτικός χώρος στην Ευρώπη.
Χάρη συντομίας θα μιλήσω μόνο για δύο χαρακτηριστικά τέτοια παραδείγματα. Το πρώτο είναι η αξιολόγηση των Πανεπιστημίων που είναι μια διαδικασία εξαιρετικά χρήσιμη και είναι η μόνη περίπτωση που ένα Πανεπιστήμιο μπορεί να δει τον εαυτό του στον καθρεφτη και να δει τί είναι και τί κάνει, και το δεύτερο είναι οι πιστωτικές μονάδες οι οποίες καθορίζουν με ένα αριθμό το επίπεδο του φοιτητή από πλευράς ποιότητας και ποσότητας.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Σήμερα, όταν μιλάμε για εισαγωγή Ρωσικών Πανεπιστημίων στην Μπολόνια,ακούμε πάρα πολλές αντιδράσεις και το πρώτο επιχείρημα που χρησιμοποιούν οι εχθροί της Μπολόνιας στη Ρωσία είναι ακριβώς αυτές οι πιστωτικές μονάδες που αναφέρατε πριν. Απ'αυτή την πλευρά η δυνατότητα του φοιτητή ο ίδιος να επιλέγει μαθήματα, θα οδηγήσει αναπόφευκτα στην κομματιaσμένη μόρφωση, ενώ το προηγούμενο εκπαιδευτικό σύστημα ήταν θεμελιώδες και ενιαίο.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Είναι γεγονός ότι πέραν του αριθμού των ετών για το πρώτο πτυχίο, όπου υπάρχουν πολλές αντιδράσεις και πιστεύω ότι θα δωθεί κάποια λύση επειδή είναι ένα πρόβλημα ακανθώδες που αφορά σχεδόν όλα τα Πανεπιστήμια της Ευρώπης.
Στο θέμα των πιστωτικών μονάδων δεν εισέρχεται κάποια νεοτερική προσέγγιση των φοιτητών αλλά υπάρχει ένας τρόπος με τον οποίο μπορεί να μετρηθεί η γνώση που έχει προσκτηθεί από τον κάθε φοιτητή. Mέσα σ'αυτές τις μονάδες προσμετράται ο χρόνος και ο κόπος δουλειάς του κάθε φοιτητή όπως επίσης η ποιότητα και ποσότητα του γνωστικού αντικειμένου που έχει διδαχθεί.
Δεν θεωρείται από πουθενά ότι αποτελεί ένα τρόπο με τον οποίον δρα αρνητικά για το Πανεπιστήμιο ή για τον φοιτητή. Το ίδιο το Πανεπιστήμιο αξολογεί με τέτοιο τρόπο τον φοιτητή ώστε να δημιουργήσει τις πιστωτικές μονάδες με τις οποίες προσμετρούνται όχι μόνο οι ώρες που διδάχτηκε ο φοιτητής, αλλά προσμετράται και ο χρόνος που κατέβαλε για να μάθει το μάθημα, τα εργαστήρια τα οποία έκανε για να ολοκληρώσει το μάθημα, όπως επίσης και τις εξετάσεις. Άρα λοιπόν, αυτές οι πιστωτικές μονάδες δεν είναι ένα προϊον μόνο της αξιολόγησης του ίδιου του φοιτητή αλλά είναι ένα προϊον της αξιολόγησης της δουλειάς που υποχρεώθηκε να κάνει ο φοιτητής. Αν, λοιπόν, σ'αυτό βρεθεί ένας κοινός παρανομαστής τότε σημαίνει ότι, με μια πολύ σύντομη περιγραφή, ένας φοιτητής, αυτομάτως, κατατάσσεται σε επίπεδο μόρφωσης και δουλειάς που έχει ο ίδιος κάνει. Άρα είναι θετικό.
Οι επιφυλάξεις που υπάρχουν για τις πιστωτικές μονάδες υπάρχουν και στην Ελλάδα, δεν νομίζω όμως ότι είναι αντικείμενο το οποίο μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Σχετικά μ' αυτά που αναφέρατε μου έρχεται να πω ένα ανέκδοτο, ένα αστείο που, αν δεν κάνω λάθος, είναι γερμανικής προελεύσεως και που λέει το εξής: οι καλεσμένοι που έρχονται στο σπίτι εκτιμάνε και κρίνουν όχι το χρόνο που χρειάστηκε να δαπανήσει η νοικοκυρά για να ετοιμάσει τα εδέσματα, αλλά την ποιότητα των εδεσμάτων. Μήπως και στη δική μας περίπτωση γίνεται το ίδιο; Εμείς καλούμαστε να εξετάσουμε και να αξιολογήσουμε το χρόνο τον οποίο δαπάνησε ο φοιτητής για ένα μάθημα και όχι το αποτέλεσμα, τον καρπό της δράσης. Μπορείτε ως πρύτανης του μεγαλύτερου Ελληνικού Πανεπιστημίου να επιβεβαιώσετε την πραγματική καλυτέρευση του επιπέδου μόρφωσης των φοιτητών μετά από την εισαγωγή της Μπολόνιας ;
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Οι πιστωτικές μονάδες καταρχήν δεν συμπεριλαμβάνουν την απόδοση του φοιτητή, δηλαδή τί βαθμό πήρε στο μάθημα ο φοιτητής. Αυτό που συμπεριλαμβάνουν οι πιστωτικές μονάδες είναι: το πόσες ώρες διδασκαλίας είχε, και το πόσο χρόνο χρειάστηκε για να περάσει το μάθημα. Δεν περιλαμβάνουν όμως αν πήρε άριστα ή αν είναι μέτριος στο μάθημα. Αυτό που τελειώνει κανείς είναι ότι έχει έναν αριθμό,για παράδειγμα, ο αριθμός των 300 πιστωτικών μονάδων δείχνει ότι ο άνθρωπος αυτός έχει ολοκληρώσει τον προπτυχιακό κύκλο σπουδών, μπορεί να πάρει το πρώτο πτυχίο. Αυτό γίνεται περισσότερο με την έννοια ότι υπάρχει μια τάση στην Ευρώπη οι σπουδές να γίνονται λίγο πιο ελεύθερες έτσι ώστε ο φοιτητής, αφού πάρει ένα βασικό κορμό υποχρεωτικών μαθημάτων τα οποία οι ακαδημαϊκοι δάσκαλοι θεωρούν ότι είναι απαραίτητα για να έχει βασικές γνώσεις, πέραν αυτού του βασικού κορμού των υποχρεωτικών μαθημάτων να συναντά ένα ευρύ περιθώριο μαθημάτων επιλογής και ο κάθε φοιτητής να επιλέγει τα μαθήματα στα οποία θέλει να εξειδικευθεί .
Αυτό σημαίνει ότι ο κάθε φοιτητής έχει τις βασικές του γνώσεις, που οι ακαδημαϊκοί δάσκαλοι κρίνουν ότι πρέπει να τις έχει και είναι απαραίτητες, πέρα απ'αυτό δημιουργεί μια εξειδίκευση ήδη στο προπτυχιακό επίπεδο ανάλογα με τον τρόπο που θέλει να κατευθυνθεί ο ίδιος.
Αυτό θεωρείται ότι δημιουργεί ένα πολύ μεγάλο κίνητρο για τον φοιτητή ώστε να βελτιώσει τις σπουδές του και να κάνει και μια επιλογή των εξειδικεύσεων που θέλει, στους τομείς που αυτός επιθυμεί.
Σ'αυτή την περίπτωση οι πιστωτικές μονάδες παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο διότι δεν μπορεί κανείς να προσμετρήσει διαφορετικά μαθήματα με τον ίδιο τρόπο, ενώ οι πιστωτικές μονάδες καθορίζουν τα διαφορετικά μαθήματα αλλά με τον ίδιο τρόπο με βάση το βαθμό δυσκολίας που έχουν. Δηλαδή, πόσες ώρες χρειάζονται και πόσες πιστωτικές μονάδες βγαίνουν από τις ώρες αυτές. Η πιστωτική μονάδα καθορίζεται από το πόσες εβδομάδες διδασκαλίας είναι το μάθημα και, ανάλογα με τον όγκο διδασκαλίας, πόσο χρόνο ένας μέσος φοιτητής πρέπει να διαθέσει, πόσες ώρες, για να μπορέσει να περάσει το μάθημα. Άρα οι πιστωτικές μονάδες είναι στην ουσία μια καταγραφή του επιπέδου δυσκολίας του μαθήματος αφενός και αφετέρου του κόπου που έκανε ο φοιτητής χωρίς να λογαριάζεται το ποιο μάθημα είναι αυτό.
Αυτό δημιουργεί μια δυνατότητα ποιο θελκτική για τον μαθητή να διαμορφώσει ο ίδιος πάνω από το βασικό επίπεδο τις σπουδές του. Πάλι θα επαναλάβω ότι το βασικό κριτήριο είναι ότι υπάρχουν μαθήματα υποχρεωτικά τα οποία ο φοιτητής οφείλει να περάσει. Tα μαθήματα αυτά θεωρούν οι εκπαιδευτικοί του δάσκαλοι ότι καλύπτουν τις βασικές ανάγκες που αυτοί κρίνουν απαραίτητες.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Κύριε πρύτανη, πέστε παρακαλώ, ποιες αλλαγές στην εκπαιδευτική διαδικασία έγιναν στη θεολογική σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου σε σχέση με την αλλαγή συστήματος.Η αλλαγή στο σύστημα της Μπολόνιας τί επιπτώσεις είχε; Πόσο εύκολα αλλάξατε το εκπαιδευτικό σύστημα.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Νομίζω ότι ήταν από τις σχολές που δεν είχαν πρόβλημα στην προσαρμογή, διότι έτσι ή αλλιώς οι σχολές που έχουν πολλά χρόνια σπουδών ήταν αυτές που είχαν μεγάλες δυσκολίες, η ιατρική και το πολυτεχνείο. H ιατρική έχει 6 χρόνια και το πολυτεχνείο 5, εκεί είναι δύσκολο να δώσεις πτυχίο στα τρία ή στα τέσσερα χρόνια. Στη θεολογική σχολή νομίζω ότι ήταν τέσσερα και παραμένουν τέσσερα. Ένα χρόνο είναι το μεταπτυχιακό, του δεύτερου πτυχίου, και άλλα τρία είναι το διδακτορικό.
Επομένως στην ουσία δεν άλλαξε τον τρόπο σπουδών, είναι ο ίδιος τρόπος που δίδασκε επί πολλά χρόνια πριν την Μπολόνια.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Ανταλλαγές των φοιτητών με άλλα Πανεπιστήμια ήδη πραγματοποιούνται στα πλαίσια της Μπολόνιας; Μιλάμε για τη θεολογική σχολή.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Βέβαια. Η θεολογική σχολή έχει μεγάλο πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών και μεγάλη κινητικότητα των φοιτητών. Είναι από τις πρώτες σχολές σε αριθμό φοιτητών και έχουν πολλές ανταλλαγές με τα Πανεπιστήμια της Ευρώπης, βέβαια όχι Ορθόδοξα, με προτεστάντες, με καθολικούς, όπου πηγαίνουν και κάνουν ένα μέρος των σπουδών τους στα μαθήματα τα οποία είναι κοινά στις δυο σχολές. Τα μαθήματα που έχουν περισσότερη σχέση με τις θρησκειολογίες παρά με την Ορθοδοξία καθ' εαυτή.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Ποια ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια για σας είναι πιο ελκυστικά από την άποψη της ανταλλαγής φοιτητών;
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Νομίζω ότι τα Ευρωπαϊκα Πανεπιστήμια στο μεγαλύτερο ποσοστό τους ανεξαρτήτως χώρας είναι πολύ υψηλού επιπέδου. Έχουν πολύ καλά αναπτυγμένη και την εκπαίδευση και την έρευνα.
Υπάρχουν βέβαια Πανεπιστήμια τα οποία σε ποιότητα ίσως έχουν διαφορές σε ότι αφορά την ερευνητική παραγωγή, αλλά και στην εκπαίδευση, κυρίως όμως στην ερευνητική παραγωγή, αλλά σε γενικές γραμμές νομίζω ότι όλα τα Ευρωπαϊκα Πανεπιστήμια είναι σε επίπεδο τέτοιο που εγώ προσωπικά θα ένιωθα ασφαλής όποιοσδήποτε φοιτητής ένα μέρος των σπουδών του να το εκτελέσει σ'ένα Ευρωπαϊκο κράτος. Εμείς συγκεκριμένα στο Αριστοτέλειο έχουμε μεγάλη συνεργασία με την Γερμανία, με την Ιταλία, με την Γαλλία, με την Ισπανία, με την Πορτογαλία και θα έλεγα σε μικρότερο βαθμό με την Αυστρία, τις Καναδικές χώρες και με το Ενωμένο Βασίλειο.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Aπο ό τι γνωρίζουμε εμείς, μια από τις ιδιαιτερότητες της Μπολόνιας είναι να διδάσκουμε τον φοιτητή να μαθαίνει. Αυτό προϋποθέτει όμως κάποιες αλλαγές στους τρόπους διδασκαλίας. Αυτό σημαίνει μείωση των ωρών διδασκαλίας μέσα στο Πανεπιστήμιο, τις διαλέξεις δηλαδή και περισσότερες ώρες αφιερωμένες στην αυτοεκπαίδευση. Υποτίθεται ότι υπάρχει κάποια συγκεκριμένη έκταση ύλης την οποία καθορίζει ο κάθε καθηγητής, και από κει και πέρα ο φοιτητής είναι αυτός που θα διαλέξει και θα επιλέξει ποιά ύλη θα μελετήσει. Εάν έχει επηρεάσει η Μπολόνια, πάντα μιλάμε στο πλαίσιο του Πανεπιστημίου σας,στη δημιουργία καινούργιου υλικού, καινούργιας επιστημονικής ύλης.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Υπάρχουν καινούργιες τάσεις στην διδακτική επιστήμη που ίσως ήρθαν στην επικαιρότητα μέσω της διαδικασίας της Μπολόνιας. Αυτό που υπάρχει ως αρχή είναι τη γνώση την κατακτά αυτός που την αναζητά. Άρα λοιπόν ο καθηγητής θα πρέπει να καθοδηγεί παρά να διδάσκει στην αναζήτηση του σκοπού της γνώσης και να βοηθάει στην ανεύρεση των μέσων. Είναι γεγονός ότι μεσω της Μπολόνια η οδηγία που δίνεται είναι όχι αυτή του ενός βιβλίου αλλά της μελέτης ενός αντικειμένου, της υπόδειξης κάποιων βιβλίων που θα μπορούσε ο φοιτητής να προσεγγίσει το αντικείμενο αυτό και από εκεί και πέρα η ελευθερία του φοιτητή να δει, να έρθει σε επαφή με το αντικείμενο και μετά να συζητήσει τη θεματολογία αυτή με τον καθηγητή του.
Αυτό βοηθά στο ότι η γνώση είναι πρωτογενής για τον φοιτητή, η αναζήτηση είναι αυτόβουλη,γεννώνται σωροί ερωτημάτων τα οποία επαλλήλως προστίθενται μετά τη γνώση, διότι μια γνώση προσθέτει νέα ερωτήματα, νέα ερωτήματα προσθέτουν νέα γνώση, νέα γνώση προσθέτει νεα κριτική, νεα κριτική σημαίνει βαθύτερη σκέψη, βαθύτερη σκέψη σημαίνει βαθύτερος προβληματισμός, φιλοσοφική προσέγγιση.
Αυτό είναι το πρότυπο με το οποίο προσπαθούμε να δημιουργήσουμε το κίνητρο στους φοιτητές, θεωρούμε ότι η κλασική σχέση όπου ο δάσκαλος έμπαινε στην αίθουσα με διακόσια άτομα και μιλούσε μια ώρα και έφευγε δεν είναι σωστός τρόπος διδασκαλίας. Σωστός τρόπος διδασκαλίας είναι η διάδραση, η αλληλεπίδραση μεταξύ των φοιτητών και του δασκάλου ή συνεχής, μέσω αυτής της σχέσης, της σχέσης δηλαδή του ενθαρρυντή στην αναζήτηση της γνώσης από πλευράς καθηγητή παρά τον ελεγκτή των γνώσεων.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Tα τελευταία χρόνια παρακολουθούμε με πάρα πολύ ενδιαφέρον και με κομμένη την ανάσα θα λέγαμε, έναν πόλεμο που έχει ξεκινήσει στην Ελληνική Mέση Eκπαίδευση όσον αφορά το μάθημα των θρησκευτικών. Θα θέλαμε να ακούσoυμε από σας μια τεκμηριωμένη γνώμη για τη διαμάχη αυτή και αν αυτή η διαμάχη έχει επηρεάσει την ποσότητα των φοιτητών οι οποίοι επιλέγουν τις θεολογικές σχολές για ανώτατη εκπαίδευση.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Το σύνταγμά μας προβλέπει την ανεξιθρησκία. Προβλέπει όμως ότι η επίσημη θρησκεία του κράτους είναι η Ορθοδοξία. Επομένως, σύμφωνα με το Σύνταγμα, έχει ο καθένας την ελευθερία να πιστεύει ό τι θέλει, αλλά από την άλλη πλευρά το ίδιο το Σύνταγμα δέχεται ότι η Ορθοδοξία είναι μέρος της κρατικής μας οντότητας. Με βάση αυτήν την εντολή του συντάγματος υπάρχει στο σύστημα της εκπαίδευσης η εκμάθηση της ιστορίας της Ορθοδοξίας αφενος, και αφετέρου η αρχική, η εισαγωγική έννοια του τί είναι η Ορθοδοξία και τί είναι ο Χριστιανισμός, ποια είναι η φιλοσοφική τους προσέγγιση. Υπάρχουν πράγματι κάποιες φωνές που εν ονόματι της ανεξιθρησκείας, που είναι το πρώτο σκέλος της εντολής του Συντάγματος, λένε ότι πρέπει να καταργηθεί το μάθημα των θρησκευτικών. Υπαρχει μια διχογνωμία.
H εκτίμησή μου είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών θέλει να παραμείνει το μάθημα και μάλιστα γίνονται προτάσεις, αυτοί οι οποίοι δηλώνουν η αγνωστικιστές ή αθεϊστές ή δηλώνουν κάποια άλλη θρησκεία να μπορούν να έχουν τη δυνατότητα να διδάσκονται ένα ελεύθερο μάθημα, θρησκειολογία, για παράδειγμα, ή οτιδήποτε άλλο, κάτι που είναι ήδη μέρος του μαθήματος, αν και σ'αυτο το θέμα πάλι υπάρχει ο αντίλογος ότι αφού είναι επίσημη θρησκεία του κράτους τότε όποιος ζει ως πολίτης μέσα σ'αυτό το κράτος πρέπει να γνωρίζει ποια είναι η θρησκεία αυτή. Και απ'εκει και πέρα αν θέλει να πιστεύει κάτι άλλο είναι το δικαίωμά του.
Μέχρι στιγμής η ισορροπία έχει φτάσει σ'αυτό το τελευταίο που είπα. Ότι δηλαδή συνεχίζω τα θρησκευτικά μέσα στο σχολείο, υπάρχει δυνατότητα να διδάσκεται κανείς θρησκειολογία σ'ένα ευρύ επίπεδο και βέβαια υπάρχει η ανεξιθρησκεία όπου ο καθένας μπορεί να πιστεύει και να υπηρετεί τη θρησκεία την οποία αυτός θεωρεί ότι είναι κατάλληλη για τον ίδιο.
Μια εμπλοκή που έχει υπάρξει τελευταία και έχει δώσει αναζωπύρωση στο θέμα είναι το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκο δικαστήριο έβγαλε μια απόφαση και αφορούσε την προσφυγή μιας Ιταλίδας σ'αυτό ότι η εικόνα του Εσταυρωμένου μέσα στις αίθουσες δεν θα πρέπει να υπάρχει. Και υπήρξε μεγάλη διχογνωμία στην Ιταλία για το αν θα έπρεπε αυτό να υπάρχει ή όχι μέσα στα σχολεία. Έχει σχέση με αυτό που λέμε. Το σκεπτικό των Ιταλών ήταν ότι αφού και αυτοί θεωρούν το Χριστιανισμο επίσημη θρησκεία του κράτους, υπάρχει η αυτονόητη παρουσία του Εσταυρωμένου μέσα στις αίθουσες. Εκεί υπήρξε μια συζήτηση, αυτή η συζήτηση μεταφέρθηκε σ'ένα διάστημα στην ελληνική πραγματικότητα δεν πήρε όμως μεγάλη διάσταση.
Στην Ελλάδα έκλεισε και αυτή τη στιγμή, τώρα, η κατάσταση παραμένει ως έχει χωρίς να υπάρχει κινητικότητα στο θέμα. Δηλαδή η κατάσταση ποια είναι; Η κατάσταση είναι ότι υπάρχει το μάθημα των θρησκευτικών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και παράλληλα υπάρχει και η ανεξιθρησκεία ο καθένας μπορεί να πιστεύει ό τι επιθυμεί.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Γνωρίζουμε ότι είστε επικεφαλής του προγράμματος «Ιάσων» το οποίο έχει δεκαέξι χρόνια λειτουργίας και στα πλαίσια του οποίου τα οχτώ τελευταία χρόνια συμμετέχει και η Θεολογική Ακαδημία. Να μας φωτίσετε πώς εμφανίστηκε αυτό το πρόγραμμα; Τί γίνεται σήμερα με την ανταλλαγή φοιτητών;
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Ευχαριστώ για την ερώτηση γιατί πραγματικά μου δίνετε την δυνατότητα να πω κάποιες σκέψεις που είναι πολύ σημαντικές για μας.
Στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης λειτουργούμε το πρόγραμμα «Ιάσων» με σκοπό την κοινή ερευνητική και επιστημονική αναζήτηση αλλά και υλοποίηση της εκπαίδευσης μεταξύ της Ρωσίας και της Ελλάδας. Επι δεκαέξι χρόνια υπάρχει μια αμοιβαιότητα στην αναζήτηση αυτή χρησιμοποιώντας ως μοχλό και ως εργαλείο τη γλώσσα η οποία γλώσσα δημιουργεί καταρχήν την επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων, η επικοινωνία είναι η οποία αυτή δημιουργεί πολιτισμό και ο πολιτισμός είναι αυτός ο οποίος διευκολύνει και οδηγεί στην επιστήμη. Επομένως οι αναζητήσεις μέσω της συνεργασίας μας, Ρωσίας και Ελλάδας, είναι για μας πολύτιμες. Πράγματι, πολύ μεγάλος αριθμός ατόμων έχει ανταλλαγεί με επισκέψεις στην Ελλάδα, άλλωστε και η παρουσία μου αυτή τη στιγμή εδώ γίνεται μέσα στο πρόγραμμα «Ιάσων». Θεωρούμε ότι η συνεργασία αυτή μεταξύ της ρωσικής εκπαίδευσης και της ελληνικής εκπαίδευσης είναι εξαιρετικά σημαντική, την προωθούμε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο με πολύ μεγάλο ενθουσιασμό και αισθανόμαστε πολύ μεγάλη ικανοποίηση αλλά μαζί χαρά και ευχαρίστηση. Πιστεύουμε ότι η διεύρυνση του κόσμου που μιλά τα Ρωσικά στην Ελλάδα και τα Ελληνικά στη Ρωσία θα δημιουργήσει πολύ καλύτερες προϋποθέσεις συνεργασίας των λαών και πολύ καλύτερες προοπτικές ανταλλαγής φοιτητών μεταξύ των Ρωσικών και των Ελληνικών Πανεπιστημίων.
Επομένως, είμαστε ένθερμοι υποστηριχτές του προγράμματος «Ιάσων» που στην πραγματικότητα είναι συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Ελλάδας και η σκέψη μας είναι να την προωθήσουμε την ιδέα αυτή σε εφαρμογές όσο γίνεται περισσότερο διαδομένες σε όσο γίνεται περισσότερα άτομα, σε περισσότερους φοιτητές, σε περισσότερους νέους ώστε η συνεργασία αυτή να διευρυνθεί και να υπάρξει δυνατότητα να επεκταθεί αν είναι δυνατόν σε όλες επιστήμες.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Πιστεύω ότι για κάθε Έλληνα, ο οποίος επισκέπτεται την Θεολογική Ακαδημία της Μόσχας, γίνεται πολύ ευχάριστη έκπληξη όταν συναντάει στους διαδρόμους και στις αίθουσες της Ακαδημίας σχεδόν κάθε τρίτο φοιτητή που μιλάει την Ελληνική γλώσσα. Και οπωσδήποτε οι ανώτατες θεολογικές σχολές της Ρωσίας, και συγκεκριμένα της Λαύρας, ξεχωρίζουνε από την μεγάλη αγάπη που έχουν προς το Ελληνικό λαό και τον πολιτισμό του. Πώς εκτιμάτε εσείς που είχατε επαφή και συνομιλίες με τους φοιτητές μας, το επίπεδο γνώσεων της Νεας Ελληνικής και ακόμα των Αρχαίων Ελληνικών;
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Καταρχήν να ξεκινήσω ότι αποδέχομαι τη φιλοφρονηση με μεγάλη ταπεινότητα, με μεγάλο αίσθημα χαράς και μεγάλο αίσθημα ικανοποίησης για το γεγονός ότι τιμούμε αμφότεροι αυτή τη συνεργασία.
Η συνεργασία μεταξύ της Πνευματικής Ακαδημίας της Ιεράς Μονής Λαύρας και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, είναι πολυετής, είναι ιδιαίτερα παραγωγική και πιστεύω ότι έχει και πρέπει να έχει πολύ μεγάλη και καλή προοπτική. Εύχομαι, μετά την αξιολόγηση και την δυνατότητα της επίσημης υπογραφής σύμβασης, αυτό που έτσι ή αλλιώς κάνουμε, η συνεργασία αυτή είναι εξαιρετικής σημασίας στην πράξη και στην υλοποίησή της που γίνεται καθημερινά να την επικυρώσουμε ως επίσημο πνευματικό ίδρυμα αναγνωρισμένο από τις κρατικές οντότητες της Ρωσίας και της Ελλάδας. Ειλικρινά, εγώ συγκινούμαι πάρα πολύ να ακούω την Ελληνική γλώσσα και να επικοινωνώ στην Ελληνική γλώσσα με τόσο μεγάλο αυθορμητισμό και με τόση μεγάλη επάρκεια ανάμεσα στους ανθρώπους που ζουν στην Ιερά Μονή της Λαύρας.
Ειλικρινά, μπορω να πω την λέξη συγκλονίζομαι διότι είναι μια δραστηριότητα η οποία πιστεύω ότι βοηθά στην αναζήτηση των ιδεών μεταξύ των δύο λαών μας, βοηθά στην συνεργασία μας των επιστημόνων και των ανθρώπων που λειτουργούν στις Θεολογικές Ακαδημίες, αλλά και σε όλες τις άλλες επιστήμες, και θεωρώ ότι είναι πολύ μεγάλη τιμή για την Ελλάδα ότι οι πνευματικοί άνθρωποι της Ρωσίας και της Ιεράς Μονής της Λαύρας γνωρίζουν Ελληνικά από το πρωτότυπο και μελετούν τα πατερικά συγγράματα και τις Ελληνικές ιερές πηγές αλλά και όλες τις πηγές στην πρωτότυπη μορφή τους. Πιστεύω ότι αυτό δημιουργεί πολύ καλές συνθήκες ερευνητικής αναζήτησης και μεγάλη αξιοπιστία των αποτελεσμάτων της έρευνας.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Και τελευταία τελευταία ερώτηση. Ένα μυστικό θέλουμε να μας πείτε. Τί λέτε στους φοιτητές σας, της θεολογικής σχολής, τους οποίους στέλνετε με ανταλλαγές σε άλλες μη Ορθόδοξες χώρες και σε μη Ορθόδοξα Πανεπιστήμια, τί τους λέτε και σας κάνει να είστε σίγουροι ότι θα επιστρέψουνε εξίσου Ορθόδοξοι, εξίσου πεπεισμένοι για την σωστή τους θρησκευτική επιλογή.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Εάν υπάρχει φοιτητής ο οποίος στη διάρκεια της ζωής του όχι μόνο της φοιτητικής, όλης της ζωής του, είναι επιρρεπής στο να αλλάξει τους πνευματικούς του στόχους αυτό είναι δικαίωμά του και δεν μπορώ να τον εμποδίσω. Εγώ θα έλεγα ότι με το να πηγαίνουν οι φοιτητές μας σε άλλα πνευματικά ιδρύματα ενισχύουν την δίκη τους πεποίθηση και στόχους και πράγματι μέχρι τώρα δεν έχουμε παρατηρήσει ποτέ περιπτώσεις ανθρώπων που επέστρεψαν και είναι λιγότερο αφοσιωμένοι στον πνευματικό τους στόχο. Αντίθετα, θεωρώ ότι αυτή η συγκριτική ανάλυση η οποία μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε στιγμή της ζωής του ανθρώπου, όχι μόνο ενός φοιτητή, όσο πιο νωρίς γίνει τόσο πιο πολύ ο φοιτητής καθορίζει πλέον με σαφήνεια τους στόχους του, έχει αυτογνωσία και πιστεύω ότι οχυρώνεται πολύ καλύτερα πνευματικά σ'αυτό που πιστεύει. Διότι αν προσπαθήσω να τον «προφυλάξω», κρατώντας τον να μην μάθει τί κάνουν οι άλλοι τότε δεν έχει ελευθερία επιλογής και τότε, δυνάμει, μπορεί άνα πάσα στιγμή να αλλάξει αυτό που πιστεύει. Αν από νωρίς εκτεθεί σε όλες τις ιδέες της ελεύθερης σκέψης και γνωρίσει συγκριτικά αυτό που κάνει με τα άλλα που υπάρχουν τότε η επιλογή του είναι πλέον συνειδητή και αυτή η συνειδητή επιλογή δεν αλλάζει ποτέ στη ζωή του.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Ευχαριστώ πολύ για τις απαντήσεις σας, για το χρόνο τον οποίο αφιερώσατε και παρακαλώ να ολοκληρώσετε τη συνέντευξή που μας δώσατε με χαιρετισμό, κάποια λόγια με τα οποία θα θέλατε να αποχαιρετήσετε τους φοιτητές μας, τους αναγνώστες της πύλης μας και να τους ευχηθείτε κάτι.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Θα ήθελα να πω ότι ήρθα ως προσκυνητής και στο Πανεπιστήμιο αλλά και στην Ιερά Μονή της Λαύρας, χαίρομαι που ώς προσκυνητής έχω και την ιδιότητα του πρύτανη και θεωρώ ότι με τις δύο αυτές ιδιότητες αισθάνομαι ιδιαίτερα συγκινημένος και περήφανος. Εύχομαι η συνεργασία αυτή μεταξύ της Πνευματικής Ακαδημίας και του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης να ενισχυθεί διότι πιστεύω ότι μέσα απ'αυτήν την σύζευξη μπορούμε να πετύχουμε πολλά πράγματα για τους στόχους που θεωρούμε ότι είναι οι επιλογές της ζωής μας, της Ορθοδοξίας μας και εύχομαι όλες τις προσπάθειές σας προς κάθε κατεύθυνση να ευοδωθούν και να ολοκληρωθούν έτσι ώστε και οι δικοί σας στόχοι, τόσοι ιεροί, να έχουν θετικό αποτέλεσμα.
Κύριε πρύτανη, καταρχήν θέλουμε να σας ευχαριστήσουμε για την πρόθεσή σας να ανταποκριθείτε στο κάλεσμα να δώσετε μια συνέντευξη, προκειμένου να φωτίσετε κάποιες πτυχές της Μπολόνιας, έτσι όπως τις εκλαμβάνουνε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Πότε έγινε αυτή η αλλαγή εκπαιδευτικού συστήματος και πώς αυτό έχει επηρεάσει την εκπαιδευτική διαδικασία εν γένει.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Καταρχήν θέλω να ξεκινήσω θεωρώντας ότι σε μένα ανήκει η τιμή του να μπορώ να συμμετέχω σ'αυτήν την συνέντευξη για να μπορέσω να δώσω τις απόψεις που υπάρχουν στο δικό μας Πανεπιστήμιο. Ευχαριστώ πολύ για την ευκαιρία αυτή που μου δώσατε.
Κατά δεύτερον θα πρέπει να σας πω ότι όλες οι θεολογικές σχολές της Ελλάδος και όσες γνωρίζω στην Ευρώπη, είναι ενταγμένες μέσα στο γενικότερο σύστημα εκπαίδευσης το οποίο υπάρχει στην Ευρωπαϊκη Ένωση.
Στο δικό μας Πανεπιστήμιο έχουμε μια θεολογική σχολή με δυο τμήματα: τμήμα θεολογίας και τμήμα κοινωνικής θεολογίας. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, σε γενικές γραμμές, αντιμετωπίζει θετικά την Μπολόνια διότι η Μπολόνια υπήρξε μια προσπάθεια η οποία ξεκίνησε από τα ίδια τα Ευρωπαϊκα Πανεπιστήμια, πήρε αρκετά χρόνια μέχρι αυτή η προσπάθεια να βρει μια κανονιστική μορφή, κατόπιν υπήρξε ενθάρρυνση της πολιτικής ηγεσίας της Ευρώπης ώστε να πάρει πλέον και μια μορφή οδηγιών από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η εκτίμησή μας είναι θετική διότι δημιουργεί ένα ενιαίο περιβάλλον εκπαίδευσης έτσι ώστε ο Ευρωπαϊκός χώρος να μπορεί να έχει κάποια βάση κοινής εκπαιδευτικής πολιτικής αφενός και κοινής εκπαιδευτικής αξιολόγησης αφετέρου. Να μπορεί, δηλαδή, να κρίνεται αν ένας φοιτητής που σπουδάζει στην Ελλάδα μπορεί, και σε ποιο επίπεδο, να συνεχίζει τις σπουδές του σ'ένα όποιοδήποτε Πανεπιστήμιο της Ευρώπης και της Ρωσίας συμπεριλαμβανομένης.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Γνωρίζουμε ότι η δημιουργία της Μπολόνιας ξεκίνησε για να αντιμετωπίσουμε το Αμερικάνικο σύστημα εκπαίδευσης ως αντίβαρο. Κατά πόσο αυτόν το στόχο τον έχουμε πετύχει.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Αυτό είναι το τρωτό σημείο, το άσχημο σημείο της Μπολόνιας για το οποίο υπάρχουν αντιδράσεις απ' όλη την Ευρώπη. Δηλαδή, τα έτη σπουδών όπως έχουν καθοριστεί, θεωρούνται ότι είναι τρία ή τέσσερα του πρώτου πτυχίου, του μικρού πτυχίου.Ένα έως δύο χρόνια του δεύτερου πτυχίου, και τρία χρόνια του τρίτου πτυχίου, δηλαδή το διδακτορικό. Αυτό είναι και το σημείο αιχμής για το οποίο υπάρχουν πάρα πολλές επιφυλάξεις από πάρα πολλά Πανεπιστήμια στην εφαρμογή του.
Παράδειγμα είναι οι ιατρικές σχολές οι οποίες πώς είναι δυνατόν σε τρία ή τέσσερα χρόνια να δώσουν πτυχίο ιατρικής και πολλές άλλες σχολές όπως είναι το πολυτεχνείο και αλλού. Πιστεύω, όμως, θα βρεθεί μια λύση, μια διέξοδος μελλοντικά γι αυτό το θέμα.
Εκείνο το οποίο είναι θετικό στη διαδικασία της Μπολόνια είναι ότι προβλέπει διαδικασίες μέσα σ'ένα ευρύ πλαίσιο που θα βοηθήσουν πάρα πολύ στην ενιαία εκπαιδευτική αξιολόγηση και στην δυνατότητα του να δημιουργηθεί ένας ενιαίος εκπαιδευτικός χώρος στην Ευρώπη.
Χάρη συντομίας θα μιλήσω μόνο για δύο χαρακτηριστικά τέτοια παραδείγματα. Το πρώτο είναι η αξιολόγηση των Πανεπιστημίων που είναι μια διαδικασία εξαιρετικά χρήσιμη και είναι η μόνη περίπτωση που ένα Πανεπιστήμιο μπορεί να δει τον εαυτό του στον καθρεφτη και να δει τί είναι και τί κάνει, και το δεύτερο είναι οι πιστωτικές μονάδες οι οποίες καθορίζουν με ένα αριθμό το επίπεδο του φοιτητή από πλευράς ποιότητας και ποσότητας.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Σήμερα, όταν μιλάμε για εισαγωγή Ρωσικών Πανεπιστημίων στην Μπολόνια,ακούμε πάρα πολλές αντιδράσεις και το πρώτο επιχείρημα που χρησιμοποιούν οι εχθροί της Μπολόνιας στη Ρωσία είναι ακριβώς αυτές οι πιστωτικές μονάδες που αναφέρατε πριν. Απ'αυτή την πλευρά η δυνατότητα του φοιτητή ο ίδιος να επιλέγει μαθήματα, θα οδηγήσει αναπόφευκτα στην κομματιaσμένη μόρφωση, ενώ το προηγούμενο εκπαιδευτικό σύστημα ήταν θεμελιώδες και ενιαίο.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Είναι γεγονός ότι πέραν του αριθμού των ετών για το πρώτο πτυχίο, όπου υπάρχουν πολλές αντιδράσεις και πιστεύω ότι θα δωθεί κάποια λύση επειδή είναι ένα πρόβλημα ακανθώδες που αφορά σχεδόν όλα τα Πανεπιστήμια της Ευρώπης.
Στο θέμα των πιστωτικών μονάδων δεν εισέρχεται κάποια νεοτερική προσέγγιση των φοιτητών αλλά υπάρχει ένας τρόπος με τον οποίο μπορεί να μετρηθεί η γνώση που έχει προσκτηθεί από τον κάθε φοιτητή. Mέσα σ'αυτές τις μονάδες προσμετράται ο χρόνος και ο κόπος δουλειάς του κάθε φοιτητή όπως επίσης η ποιότητα και ποσότητα του γνωστικού αντικειμένου που έχει διδαχθεί.
Δεν θεωρείται από πουθενά ότι αποτελεί ένα τρόπο με τον οποίον δρα αρνητικά για το Πανεπιστήμιο ή για τον φοιτητή. Το ίδιο το Πανεπιστήμιο αξολογεί με τέτοιο τρόπο τον φοιτητή ώστε να δημιουργήσει τις πιστωτικές μονάδες με τις οποίες προσμετρούνται όχι μόνο οι ώρες που διδάχτηκε ο φοιτητής, αλλά προσμετράται και ο χρόνος που κατέβαλε για να μάθει το μάθημα, τα εργαστήρια τα οποία έκανε για να ολοκληρώσει το μάθημα, όπως επίσης και τις εξετάσεις. Άρα λοιπόν, αυτές οι πιστωτικές μονάδες δεν είναι ένα προϊον μόνο της αξιολόγησης του ίδιου του φοιτητή αλλά είναι ένα προϊον της αξιολόγησης της δουλειάς που υποχρεώθηκε να κάνει ο φοιτητής. Αν, λοιπόν, σ'αυτό βρεθεί ένας κοινός παρανομαστής τότε σημαίνει ότι, με μια πολύ σύντομη περιγραφή, ένας φοιτητής, αυτομάτως, κατατάσσεται σε επίπεδο μόρφωσης και δουλειάς που έχει ο ίδιος κάνει. Άρα είναι θετικό.
Οι επιφυλάξεις που υπάρχουν για τις πιστωτικές μονάδες υπάρχουν και στην Ελλάδα, δεν νομίζω όμως ότι είναι αντικείμενο το οποίο μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Σχετικά μ' αυτά που αναφέρατε μου έρχεται να πω ένα ανέκδοτο, ένα αστείο που, αν δεν κάνω λάθος, είναι γερμανικής προελεύσεως και που λέει το εξής: οι καλεσμένοι που έρχονται στο σπίτι εκτιμάνε και κρίνουν όχι το χρόνο που χρειάστηκε να δαπανήσει η νοικοκυρά για να ετοιμάσει τα εδέσματα, αλλά την ποιότητα των εδεσμάτων. Μήπως και στη δική μας περίπτωση γίνεται το ίδιο; Εμείς καλούμαστε να εξετάσουμε και να αξιολογήσουμε το χρόνο τον οποίο δαπάνησε ο φοιτητής για ένα μάθημα και όχι το αποτέλεσμα, τον καρπό της δράσης. Μπορείτε ως πρύτανης του μεγαλύτερου Ελληνικού Πανεπιστημίου να επιβεβαιώσετε την πραγματική καλυτέρευση του επιπέδου μόρφωσης των φοιτητών μετά από την εισαγωγή της Μπολόνιας ;
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Οι πιστωτικές μονάδες καταρχήν δεν συμπεριλαμβάνουν την απόδοση του φοιτητή, δηλαδή τί βαθμό πήρε στο μάθημα ο φοιτητής. Αυτό που συμπεριλαμβάνουν οι πιστωτικές μονάδες είναι: το πόσες ώρες διδασκαλίας είχε, και το πόσο χρόνο χρειάστηκε για να περάσει το μάθημα. Δεν περιλαμβάνουν όμως αν πήρε άριστα ή αν είναι μέτριος στο μάθημα. Αυτό που τελειώνει κανείς είναι ότι έχει έναν αριθμό,για παράδειγμα, ο αριθμός των 300 πιστωτικών μονάδων δείχνει ότι ο άνθρωπος αυτός έχει ολοκληρώσει τον προπτυχιακό κύκλο σπουδών, μπορεί να πάρει το πρώτο πτυχίο. Αυτό γίνεται περισσότερο με την έννοια ότι υπάρχει μια τάση στην Ευρώπη οι σπουδές να γίνονται λίγο πιο ελεύθερες έτσι ώστε ο φοιτητής, αφού πάρει ένα βασικό κορμό υποχρεωτικών μαθημάτων τα οποία οι ακαδημαϊκοι δάσκαλοι θεωρούν ότι είναι απαραίτητα για να έχει βασικές γνώσεις, πέραν αυτού του βασικού κορμού των υποχρεωτικών μαθημάτων να συναντά ένα ευρύ περιθώριο μαθημάτων επιλογής και ο κάθε φοιτητής να επιλέγει τα μαθήματα στα οποία θέλει να εξειδικευθεί .
Αυτό σημαίνει ότι ο κάθε φοιτητής έχει τις βασικές του γνώσεις, που οι ακαδημαϊκοί δάσκαλοι κρίνουν ότι πρέπει να τις έχει και είναι απαραίτητες, πέρα απ'αυτό δημιουργεί μια εξειδίκευση ήδη στο προπτυχιακό επίπεδο ανάλογα με τον τρόπο που θέλει να κατευθυνθεί ο ίδιος.
Αυτό θεωρείται ότι δημιουργεί ένα πολύ μεγάλο κίνητρο για τον φοιτητή ώστε να βελτιώσει τις σπουδές του και να κάνει και μια επιλογή των εξειδικεύσεων που θέλει, στους τομείς που αυτός επιθυμεί.
Σ'αυτή την περίπτωση οι πιστωτικές μονάδες παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο διότι δεν μπορεί κανείς να προσμετρήσει διαφορετικά μαθήματα με τον ίδιο τρόπο, ενώ οι πιστωτικές μονάδες καθορίζουν τα διαφορετικά μαθήματα αλλά με τον ίδιο τρόπο με βάση το βαθμό δυσκολίας που έχουν. Δηλαδή, πόσες ώρες χρειάζονται και πόσες πιστωτικές μονάδες βγαίνουν από τις ώρες αυτές. Η πιστωτική μονάδα καθορίζεται από το πόσες εβδομάδες διδασκαλίας είναι το μάθημα και, ανάλογα με τον όγκο διδασκαλίας, πόσο χρόνο ένας μέσος φοιτητής πρέπει να διαθέσει, πόσες ώρες, για να μπορέσει να περάσει το μάθημα. Άρα οι πιστωτικές μονάδες είναι στην ουσία μια καταγραφή του επιπέδου δυσκολίας του μαθήματος αφενός και αφετέρου του κόπου που έκανε ο φοιτητής χωρίς να λογαριάζεται το ποιο μάθημα είναι αυτό.
Αυτό δημιουργεί μια δυνατότητα ποιο θελκτική για τον μαθητή να διαμορφώσει ο ίδιος πάνω από το βασικό επίπεδο τις σπουδές του. Πάλι θα επαναλάβω ότι το βασικό κριτήριο είναι ότι υπάρχουν μαθήματα υποχρεωτικά τα οποία ο φοιτητής οφείλει να περάσει. Tα μαθήματα αυτά θεωρούν οι εκπαιδευτικοί του δάσκαλοι ότι καλύπτουν τις βασικές ανάγκες που αυτοί κρίνουν απαραίτητες.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Κύριε πρύτανη, πέστε παρακαλώ, ποιες αλλαγές στην εκπαιδευτική διαδικασία έγιναν στη θεολογική σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου σε σχέση με την αλλαγή συστήματος.Η αλλαγή στο σύστημα της Μπολόνιας τί επιπτώσεις είχε; Πόσο εύκολα αλλάξατε το εκπαιδευτικό σύστημα.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Νομίζω ότι ήταν από τις σχολές που δεν είχαν πρόβλημα στην προσαρμογή, διότι έτσι ή αλλιώς οι σχολές που έχουν πολλά χρόνια σπουδών ήταν αυτές που είχαν μεγάλες δυσκολίες, η ιατρική και το πολυτεχνείο. H ιατρική έχει 6 χρόνια και το πολυτεχνείο 5, εκεί είναι δύσκολο να δώσεις πτυχίο στα τρία ή στα τέσσερα χρόνια. Στη θεολογική σχολή νομίζω ότι ήταν τέσσερα και παραμένουν τέσσερα. Ένα χρόνο είναι το μεταπτυχιακό, του δεύτερου πτυχίου, και άλλα τρία είναι το διδακτορικό.
Επομένως στην ουσία δεν άλλαξε τον τρόπο σπουδών, είναι ο ίδιος τρόπος που δίδασκε επί πολλά χρόνια πριν την Μπολόνια.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Ανταλλαγές των φοιτητών με άλλα Πανεπιστήμια ήδη πραγματοποιούνται στα πλαίσια της Μπολόνιας; Μιλάμε για τη θεολογική σχολή.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Βέβαια. Η θεολογική σχολή έχει μεγάλο πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών και μεγάλη κινητικότητα των φοιτητών. Είναι από τις πρώτες σχολές σε αριθμό φοιτητών και έχουν πολλές ανταλλαγές με τα Πανεπιστήμια της Ευρώπης, βέβαια όχι Ορθόδοξα, με προτεστάντες, με καθολικούς, όπου πηγαίνουν και κάνουν ένα μέρος των σπουδών τους στα μαθήματα τα οποία είναι κοινά στις δυο σχολές. Τα μαθήματα που έχουν περισσότερη σχέση με τις θρησκειολογίες παρά με την Ορθοδοξία καθ' εαυτή.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Ποια ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια για σας είναι πιο ελκυστικά από την άποψη της ανταλλαγής φοιτητών;
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Νομίζω ότι τα Ευρωπαϊκα Πανεπιστήμια στο μεγαλύτερο ποσοστό τους ανεξαρτήτως χώρας είναι πολύ υψηλού επιπέδου. Έχουν πολύ καλά αναπτυγμένη και την εκπαίδευση και την έρευνα.
Υπάρχουν βέβαια Πανεπιστήμια τα οποία σε ποιότητα ίσως έχουν διαφορές σε ότι αφορά την ερευνητική παραγωγή, αλλά και στην εκπαίδευση, κυρίως όμως στην ερευνητική παραγωγή, αλλά σε γενικές γραμμές νομίζω ότι όλα τα Ευρωπαϊκα Πανεπιστήμια είναι σε επίπεδο τέτοιο που εγώ προσωπικά θα ένιωθα ασφαλής όποιοσδήποτε φοιτητής ένα μέρος των σπουδών του να το εκτελέσει σ'ένα Ευρωπαϊκο κράτος. Εμείς συγκεκριμένα στο Αριστοτέλειο έχουμε μεγάλη συνεργασία με την Γερμανία, με την Ιταλία, με την Γαλλία, με την Ισπανία, με την Πορτογαλία και θα έλεγα σε μικρότερο βαθμό με την Αυστρία, τις Καναδικές χώρες και με το Ενωμένο Βασίλειο.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Aπο ό τι γνωρίζουμε εμείς, μια από τις ιδιαιτερότητες της Μπολόνιας είναι να διδάσκουμε τον φοιτητή να μαθαίνει. Αυτό προϋποθέτει όμως κάποιες αλλαγές στους τρόπους διδασκαλίας. Αυτό σημαίνει μείωση των ωρών διδασκαλίας μέσα στο Πανεπιστήμιο, τις διαλέξεις δηλαδή και περισσότερες ώρες αφιερωμένες στην αυτοεκπαίδευση. Υποτίθεται ότι υπάρχει κάποια συγκεκριμένη έκταση ύλης την οποία καθορίζει ο κάθε καθηγητής, και από κει και πέρα ο φοιτητής είναι αυτός που θα διαλέξει και θα επιλέξει ποιά ύλη θα μελετήσει. Εάν έχει επηρεάσει η Μπολόνια, πάντα μιλάμε στο πλαίσιο του Πανεπιστημίου σας,στη δημιουργία καινούργιου υλικού, καινούργιας επιστημονικής ύλης.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Υπάρχουν καινούργιες τάσεις στην διδακτική επιστήμη που ίσως ήρθαν στην επικαιρότητα μέσω της διαδικασίας της Μπολόνιας. Αυτό που υπάρχει ως αρχή είναι τη γνώση την κατακτά αυτός που την αναζητά. Άρα λοιπόν ο καθηγητής θα πρέπει να καθοδηγεί παρά να διδάσκει στην αναζήτηση του σκοπού της γνώσης και να βοηθάει στην ανεύρεση των μέσων. Είναι γεγονός ότι μεσω της Μπολόνια η οδηγία που δίνεται είναι όχι αυτή του ενός βιβλίου αλλά της μελέτης ενός αντικειμένου, της υπόδειξης κάποιων βιβλίων που θα μπορούσε ο φοιτητής να προσεγγίσει το αντικείμενο αυτό και από εκεί και πέρα η ελευθερία του φοιτητή να δει, να έρθει σε επαφή με το αντικείμενο και μετά να συζητήσει τη θεματολογία αυτή με τον καθηγητή του.
Αυτό βοηθά στο ότι η γνώση είναι πρωτογενής για τον φοιτητή, η αναζήτηση είναι αυτόβουλη,γεννώνται σωροί ερωτημάτων τα οποία επαλλήλως προστίθενται μετά τη γνώση, διότι μια γνώση προσθέτει νέα ερωτήματα, νέα ερωτήματα προσθέτουν νέα γνώση, νέα γνώση προσθέτει νεα κριτική, νεα κριτική σημαίνει βαθύτερη σκέψη, βαθύτερη σκέψη σημαίνει βαθύτερος προβληματισμός, φιλοσοφική προσέγγιση.
Αυτό είναι το πρότυπο με το οποίο προσπαθούμε να δημιουργήσουμε το κίνητρο στους φοιτητές, θεωρούμε ότι η κλασική σχέση όπου ο δάσκαλος έμπαινε στην αίθουσα με διακόσια άτομα και μιλούσε μια ώρα και έφευγε δεν είναι σωστός τρόπος διδασκαλίας. Σωστός τρόπος διδασκαλίας είναι η διάδραση, η αλληλεπίδραση μεταξύ των φοιτητών και του δασκάλου ή συνεχής, μέσω αυτής της σχέσης, της σχέσης δηλαδή του ενθαρρυντή στην αναζήτηση της γνώσης από πλευράς καθηγητή παρά τον ελεγκτή των γνώσεων.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Tα τελευταία χρόνια παρακολουθούμε με πάρα πολύ ενδιαφέρον και με κομμένη την ανάσα θα λέγαμε, έναν πόλεμο που έχει ξεκινήσει στην Ελληνική Mέση Eκπαίδευση όσον αφορά το μάθημα των θρησκευτικών. Θα θέλαμε να ακούσoυμε από σας μια τεκμηριωμένη γνώμη για τη διαμάχη αυτή και αν αυτή η διαμάχη έχει επηρεάσει την ποσότητα των φοιτητών οι οποίοι επιλέγουν τις θεολογικές σχολές για ανώτατη εκπαίδευση.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Το σύνταγμά μας προβλέπει την ανεξιθρησκία. Προβλέπει όμως ότι η επίσημη θρησκεία του κράτους είναι η Ορθοδοξία. Επομένως, σύμφωνα με το Σύνταγμα, έχει ο καθένας την ελευθερία να πιστεύει ό τι θέλει, αλλά από την άλλη πλευρά το ίδιο το Σύνταγμα δέχεται ότι η Ορθοδοξία είναι μέρος της κρατικής μας οντότητας. Με βάση αυτήν την εντολή του συντάγματος υπάρχει στο σύστημα της εκπαίδευσης η εκμάθηση της ιστορίας της Ορθοδοξίας αφενος, και αφετέρου η αρχική, η εισαγωγική έννοια του τί είναι η Ορθοδοξία και τί είναι ο Χριστιανισμός, ποια είναι η φιλοσοφική τους προσέγγιση. Υπάρχουν πράγματι κάποιες φωνές που εν ονόματι της ανεξιθρησκείας, που είναι το πρώτο σκέλος της εντολής του Συντάγματος, λένε ότι πρέπει να καταργηθεί το μάθημα των θρησκευτικών. Υπαρχει μια διχογνωμία.
H εκτίμησή μου είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών θέλει να παραμείνει το μάθημα και μάλιστα γίνονται προτάσεις, αυτοί οι οποίοι δηλώνουν η αγνωστικιστές ή αθεϊστές ή δηλώνουν κάποια άλλη θρησκεία να μπορούν να έχουν τη δυνατότητα να διδάσκονται ένα ελεύθερο μάθημα, θρησκειολογία, για παράδειγμα, ή οτιδήποτε άλλο, κάτι που είναι ήδη μέρος του μαθήματος, αν και σ'αυτο το θέμα πάλι υπάρχει ο αντίλογος ότι αφού είναι επίσημη θρησκεία του κράτους τότε όποιος ζει ως πολίτης μέσα σ'αυτό το κράτος πρέπει να γνωρίζει ποια είναι η θρησκεία αυτή. Και απ'εκει και πέρα αν θέλει να πιστεύει κάτι άλλο είναι το δικαίωμά του.
Μέχρι στιγμής η ισορροπία έχει φτάσει σ'αυτό το τελευταίο που είπα. Ότι δηλαδή συνεχίζω τα θρησκευτικά μέσα στο σχολείο, υπάρχει δυνατότητα να διδάσκεται κανείς θρησκειολογία σ'ένα ευρύ επίπεδο και βέβαια υπάρχει η ανεξιθρησκεία όπου ο καθένας μπορεί να πιστεύει και να υπηρετεί τη θρησκεία την οποία αυτός θεωρεί ότι είναι κατάλληλη για τον ίδιο.
Μια εμπλοκή που έχει υπάρξει τελευταία και έχει δώσει αναζωπύρωση στο θέμα είναι το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκο δικαστήριο έβγαλε μια απόφαση και αφορούσε την προσφυγή μιας Ιταλίδας σ'αυτό ότι η εικόνα του Εσταυρωμένου μέσα στις αίθουσες δεν θα πρέπει να υπάρχει. Και υπήρξε μεγάλη διχογνωμία στην Ιταλία για το αν θα έπρεπε αυτό να υπάρχει ή όχι μέσα στα σχολεία. Έχει σχέση με αυτό που λέμε. Το σκεπτικό των Ιταλών ήταν ότι αφού και αυτοί θεωρούν το Χριστιανισμο επίσημη θρησκεία του κράτους, υπάρχει η αυτονόητη παρουσία του Εσταυρωμένου μέσα στις αίθουσες. Εκεί υπήρξε μια συζήτηση, αυτή η συζήτηση μεταφέρθηκε σ'ένα διάστημα στην ελληνική πραγματικότητα δεν πήρε όμως μεγάλη διάσταση.
Στην Ελλάδα έκλεισε και αυτή τη στιγμή, τώρα, η κατάσταση παραμένει ως έχει χωρίς να υπάρχει κινητικότητα στο θέμα. Δηλαδή η κατάσταση ποια είναι; Η κατάσταση είναι ότι υπάρχει το μάθημα των θρησκευτικών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και παράλληλα υπάρχει και η ανεξιθρησκεία ο καθένας μπορεί να πιστεύει ό τι επιθυμεί.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Γνωρίζουμε ότι είστε επικεφαλής του προγράμματος «Ιάσων» το οποίο έχει δεκαέξι χρόνια λειτουργίας και στα πλαίσια του οποίου τα οχτώ τελευταία χρόνια συμμετέχει και η Θεολογική Ακαδημία. Να μας φωτίσετε πώς εμφανίστηκε αυτό το πρόγραμμα; Τί γίνεται σήμερα με την ανταλλαγή φοιτητών;
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Ευχαριστώ για την ερώτηση γιατί πραγματικά μου δίνετε την δυνατότητα να πω κάποιες σκέψεις που είναι πολύ σημαντικές για μας.
Στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης λειτουργούμε το πρόγραμμα «Ιάσων» με σκοπό την κοινή ερευνητική και επιστημονική αναζήτηση αλλά και υλοποίηση της εκπαίδευσης μεταξύ της Ρωσίας και της Ελλάδας. Επι δεκαέξι χρόνια υπάρχει μια αμοιβαιότητα στην αναζήτηση αυτή χρησιμοποιώντας ως μοχλό και ως εργαλείο τη γλώσσα η οποία γλώσσα δημιουργεί καταρχήν την επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων, η επικοινωνία είναι η οποία αυτή δημιουργεί πολιτισμό και ο πολιτισμός είναι αυτός ο οποίος διευκολύνει και οδηγεί στην επιστήμη. Επομένως οι αναζητήσεις μέσω της συνεργασίας μας, Ρωσίας και Ελλάδας, είναι για μας πολύτιμες. Πράγματι, πολύ μεγάλος αριθμός ατόμων έχει ανταλλαγεί με επισκέψεις στην Ελλάδα, άλλωστε και η παρουσία μου αυτή τη στιγμή εδώ γίνεται μέσα στο πρόγραμμα «Ιάσων». Θεωρούμε ότι η συνεργασία αυτή μεταξύ της ρωσικής εκπαίδευσης και της ελληνικής εκπαίδευσης είναι εξαιρετικά σημαντική, την προωθούμε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο με πολύ μεγάλο ενθουσιασμό και αισθανόμαστε πολύ μεγάλη ικανοποίηση αλλά μαζί χαρά και ευχαρίστηση. Πιστεύουμε ότι η διεύρυνση του κόσμου που μιλά τα Ρωσικά στην Ελλάδα και τα Ελληνικά στη Ρωσία θα δημιουργήσει πολύ καλύτερες προϋποθέσεις συνεργασίας των λαών και πολύ καλύτερες προοπτικές ανταλλαγής φοιτητών μεταξύ των Ρωσικών και των Ελληνικών Πανεπιστημίων.
Επομένως, είμαστε ένθερμοι υποστηριχτές του προγράμματος «Ιάσων» που στην πραγματικότητα είναι συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Ελλάδας και η σκέψη μας είναι να την προωθήσουμε την ιδέα αυτή σε εφαρμογές όσο γίνεται περισσότερο διαδομένες σε όσο γίνεται περισσότερα άτομα, σε περισσότερους φοιτητές, σε περισσότερους νέους ώστε η συνεργασία αυτή να διευρυνθεί και να υπάρξει δυνατότητα να επεκταθεί αν είναι δυνατόν σε όλες επιστήμες.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Πιστεύω ότι για κάθε Έλληνα, ο οποίος επισκέπτεται την Θεολογική Ακαδημία της Μόσχας, γίνεται πολύ ευχάριστη έκπληξη όταν συναντάει στους διαδρόμους και στις αίθουσες της Ακαδημίας σχεδόν κάθε τρίτο φοιτητή που μιλάει την Ελληνική γλώσσα. Και οπωσδήποτε οι ανώτατες θεολογικές σχολές της Ρωσίας, και συγκεκριμένα της Λαύρας, ξεχωρίζουνε από την μεγάλη αγάπη που έχουν προς το Ελληνικό λαό και τον πολιτισμό του. Πώς εκτιμάτε εσείς που είχατε επαφή και συνομιλίες με τους φοιτητές μας, το επίπεδο γνώσεων της Νεας Ελληνικής και ακόμα των Αρχαίων Ελληνικών;
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Καταρχήν να ξεκινήσω ότι αποδέχομαι τη φιλοφρονηση με μεγάλη ταπεινότητα, με μεγάλο αίσθημα χαράς και μεγάλο αίσθημα ικανοποίησης για το γεγονός ότι τιμούμε αμφότεροι αυτή τη συνεργασία.
Η συνεργασία μεταξύ της Πνευματικής Ακαδημίας της Ιεράς Μονής Λαύρας και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, είναι πολυετής, είναι ιδιαίτερα παραγωγική και πιστεύω ότι έχει και πρέπει να έχει πολύ μεγάλη και καλή προοπτική. Εύχομαι, μετά την αξιολόγηση και την δυνατότητα της επίσημης υπογραφής σύμβασης, αυτό που έτσι ή αλλιώς κάνουμε, η συνεργασία αυτή είναι εξαιρετικής σημασίας στην πράξη και στην υλοποίησή της που γίνεται καθημερινά να την επικυρώσουμε ως επίσημο πνευματικό ίδρυμα αναγνωρισμένο από τις κρατικές οντότητες της Ρωσίας και της Ελλάδας. Ειλικρινά, εγώ συγκινούμαι πάρα πολύ να ακούω την Ελληνική γλώσσα και να επικοινωνώ στην Ελληνική γλώσσα με τόσο μεγάλο αυθορμητισμό και με τόση μεγάλη επάρκεια ανάμεσα στους ανθρώπους που ζουν στην Ιερά Μονή της Λαύρας.
Ειλικρινά, μπορω να πω την λέξη συγκλονίζομαι διότι είναι μια δραστηριότητα η οποία πιστεύω ότι βοηθά στην αναζήτηση των ιδεών μεταξύ των δύο λαών μας, βοηθά στην συνεργασία μας των επιστημόνων και των ανθρώπων που λειτουργούν στις Θεολογικές Ακαδημίες, αλλά και σε όλες τις άλλες επιστήμες, και θεωρώ ότι είναι πολύ μεγάλη τιμή για την Ελλάδα ότι οι πνευματικοί άνθρωποι της Ρωσίας και της Ιεράς Μονής της Λαύρας γνωρίζουν Ελληνικά από το πρωτότυπο και μελετούν τα πατερικά συγγράματα και τις Ελληνικές ιερές πηγές αλλά και όλες τις πηγές στην πρωτότυπη μορφή τους. Πιστεύω ότι αυτό δημιουργεί πολύ καλές συνθήκες ερευνητικής αναζήτησης και μεγάλη αξιοπιστία των αποτελεσμάτων της έρευνας.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Και τελευταία τελευταία ερώτηση. Ένα μυστικό θέλουμε να μας πείτε. Τί λέτε στους φοιτητές σας, της θεολογικής σχολής, τους οποίους στέλνετε με ανταλλαγές σε άλλες μη Ορθόδοξες χώρες και σε μη Ορθόδοξα Πανεπιστήμια, τί τους λέτε και σας κάνει να είστε σίγουροι ότι θα επιστρέψουνε εξίσου Ορθόδοξοι, εξίσου πεπεισμένοι για την σωστή τους θρησκευτική επιλογή.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Εάν υπάρχει φοιτητής ο οποίος στη διάρκεια της ζωής του όχι μόνο της φοιτητικής, όλης της ζωής του, είναι επιρρεπής στο να αλλάξει τους πνευματικούς του στόχους αυτό είναι δικαίωμά του και δεν μπορώ να τον εμποδίσω. Εγώ θα έλεγα ότι με το να πηγαίνουν οι φοιτητές μας σε άλλα πνευματικά ιδρύματα ενισχύουν την δίκη τους πεποίθηση και στόχους και πράγματι μέχρι τώρα δεν έχουμε παρατηρήσει ποτέ περιπτώσεις ανθρώπων που επέστρεψαν και είναι λιγότερο αφοσιωμένοι στον πνευματικό τους στόχο. Αντίθετα, θεωρώ ότι αυτή η συγκριτική ανάλυση η οποία μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε στιγμή της ζωής του ανθρώπου, όχι μόνο ενός φοιτητή, όσο πιο νωρίς γίνει τόσο πιο πολύ ο φοιτητής καθορίζει πλέον με σαφήνεια τους στόχους του, έχει αυτογνωσία και πιστεύω ότι οχυρώνεται πολύ καλύτερα πνευματικά σ'αυτό που πιστεύει. Διότι αν προσπαθήσω να τον «προφυλάξω», κρατώντας τον να μην μάθει τί κάνουν οι άλλοι τότε δεν έχει ελευθερία επιλογής και τότε, δυνάμει, μπορεί άνα πάσα στιγμή να αλλάξει αυτό που πιστεύει. Αν από νωρίς εκτεθεί σε όλες τις ιδέες της ελεύθερης σκέψης και γνωρίσει συγκριτικά αυτό που κάνει με τα άλλα που υπάρχουν τότε η επιλογή του είναι πλέον συνειδητή και αυτή η συνειδητή επιλογή δεν αλλάζει ποτέ στη ζωή του.
Πρωθιερεύς Παύλος Βελικάνοφ
Ευχαριστώ πολύ για τις απαντήσεις σας, για το χρόνο τον οποίο αφιερώσατε και παρακαλώ να ολοκληρώσετε τη συνέντευξή που μας δώσατε με χαιρετισμό, κάποια λόγια με τα οποία θα θέλατε να αποχαιρετήσετε τους φοιτητές μας, τους αναγνώστες της πύλης μας και να τους ευχηθείτε κάτι.
Πρύτανης ΑΠΘ, Αναστάσιος Κ. Μάνθος
Θα ήθελα να πω ότι ήρθα ως προσκυνητής και στο Πανεπιστήμιο αλλά και στην Ιερά Μονή της Λαύρας, χαίρομαι που ώς προσκυνητής έχω και την ιδιότητα του πρύτανη και θεωρώ ότι με τις δύο αυτές ιδιότητες αισθάνομαι ιδιαίτερα συγκινημένος και περήφανος. Εύχομαι η συνεργασία αυτή μεταξύ της Πνευματικής Ακαδημίας και του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης να ενισχυθεί διότι πιστεύω ότι μέσα απ'αυτήν την σύζευξη μπορούμε να πετύχουμε πολλά πράγματα για τους στόχους που θεωρούμε ότι είναι οι επιλογές της ζωής μας, της Ορθοδοξίας μας και εύχομαι όλες τις προσπάθειές σας προς κάθε κατεύθυνση να ευοδωθούν και να ολοκληρωθούν έτσι ώστε και οι δικοί σας στόχοι, τόσοι ιεροί, να έχουν θετικό αποτέλεσμα.
Комментарии ():
Написать комментарий: