Το σημερινό Ευαγγέλιο μιλάει για την αγάπη. Πολύ συχνά μας φαίνεται, όταν συνειδητοποιούμε τις εμπειρίες μας στις σχέσεις μας εδώ στη γή, οτι μεταξύ της διακαιοσύνης και της αγάπης υπάρχει ένα  απροσπέλαστο βάραθρο και συχνά βρίσκουμε τον μπελά μας, μην ξέροντας, τι πρέπει να κάνουμε. Προσπαθούμε να σπλαγχνιστούμε κάποιον και ταυτόχρονα είμαστε άδικοι. Θέλουμε να είμαστε δίκαιοι, αλλά φαινόμαστε σαν να είμαστε σκληρόκαρδοι. Δίκαιο είχε εκείνος ο μέγαλος συγγραφέας του παρελθόντος, όταν είπε, ότι ένας δικαστής είναι ταυτόχρονα και υψηλότερα και χαμηλότερα απο το επίπεδο του ανθρώπου. Υψηλότερα, γιατί έχει την εξουσία να δικάσει και να κρίνει, χαμηλότερα, όμως, γιατί δεν έχει το δικαίωμα να σπλαγχνιστεί.

Η Αγία Γραφή, όμως, μας λέει, οτι στο Θεό εννοήθηκαν ευσπλαχνία και δικαιοσύνη. Πραγματικά, όμως, η δικαιοσύνη, την οποία βρίσκουμε στο Θεό, διακρίνεται πολύ από εκείνη, την οποία προσπαθούμε να ασκούμε στη ζωή μας. Το να είμαστε δίκαιοι, σημαίνει για μας, οτι πρώτα εκφράζουμε τη δίκαια  κρίση μας για κάποιον και μετά την παίρνουμε πίσω ή τον συγχωρούμε. Μέσα μας, όμως, δεν μπορούμε να συμφιλιώνουμε ευσπλαγχνία και αυστηρότητα. Συχνά, όταν θέλουμε να είμαστε δίκαιοι και αυστηροί, για να βοηθήσουμε έτσι έναν άνθρωπο, αναγκάζουμε την καρδιά μας να σιωπήσει. Ο Θεός δεν ενεργεί έτσι. Ο Χριστός λέει στο Ευαγγέλιο, οτι η εντιμότητά μας πρέπει να είναι υψηλότερη απο εκείνη των Γραμματέων και Φαρισαίων, δηλαδή, εκείνων των ανθρώπων, οι οποίοι προσπαθούν να ζούν τίμια μπροστά στο Θεό και να είναι άψογοι στα μάτια Του.

Τί αποτελεί την εντιμότητα του Θεού? Στην Παλιά και στην Καινή Διαθήκη βλέπουμε, οτι η εντιμότητά Του συνίσταται πρώτα στο να αποδέχεται το δικαίωμα ενός άλλου να είναι όποιος είναι. Το μέτρο, όμως, εκείνης της αποδοχής  μας κάνει καμιά φορά να τρομάζουμε, γιατί ο Θεός αποδέχεται το δικαίωμα να είναι καθένας, όπως είναι, έστω και αν αυτός ενεργεί άδικα και παραπλανιέται. Φυσικά αυτό δεν σημαίνει, οτι πρέπει να συμφιλιωνόμαστε με το κακό και να βαδίζουμε σε κακούς δρόμους. Πρέπει, όμως, να διακρίνουμε  - όπως το κάνει και ο Θεός – μεταξύ της κακής πράξης και του ανθρώπου που την εκτελεί, μεταξύ της θνητής ασθένειας του ανθρώπου, πληγωμένου απο αμαρτίες, πιασμένου απο το κακό και του ανθρώπου του ίδιου, τον οποίον ο Θεός θέλει  να ζεί και αγαπάει, για τον οποίον ο Θεός ήταν πρόθυμος να γίνει άνθρωπος και να θυσιάσει τη ζωή Του. Ο Θεός ξέρει να κάνει αυτή τη διάκριση. Ένα απο τα πιό τρομερά παραδείγματα γι αυτό, βρίσκουμε αμέσως στην αρχή της ιστορίας της ανθρωπότητος, όταν ο Κάϊν σκοτώνει τον Άβελ και μετά  καταλαβαίνει, οτι θα τον αρνηθεί όχι μόνο ο Θεός, μα θα καταδιώκεται επίσης απο το μισό των ανθρώπων. Και ο Κύριος του λέει: Θα σου κάνω ένα σημάδι, για να μήν σε σκοτώσει κανείς. Έτσι ο Θεός σαν να δηλώνει οτι έδωσε στον άνθρωπο την ελευθερία – την τρομερή ελευθερία – και οτι Αυτός ο Ίδιος θα τη προστατεύει, έστω και αν ο άνθρωπος τη καταχράζεται για το κακό. Εάν δεν  γινόταν τίποτα άλλο, ο Θεός θα ήταν υπεύθυνος για όλο το κακό στη γή και θα μπορούσαμε να Τον καταδικάσουμε για όλα οσα  πάσχουμε, για όλα τα κακουργήματα στην ιστορία της ανθρωπότητος.

Ο Θεός, όμως, κάνει ακόμα κάτι άλλο. Υποδέχεται όλες τις συνέπειες των αποφάσεων του ανθρώπου - τις οποίες παίρνει εκείνος είτε με ελεύθερη θέληση είτε σε παραφροσύνη. Δέχεται στον Εαυτό Του όλες τις συνέπειες και τις φέρνει στους ώμους Του. Η ενσάρκωση του Χριστού, ο πόνος Του, ο θάνατός Του, το να είναι εγκαταλειμένος απο το Θεό στο σταυρό, το κατέβασμά Του στον Αδη - του Υιού του Θεού του Ζώντος, που έγινε Υιός του Ανθρώπου – όλα αυτά εκφράζουν  και διαβεβαιώνουν, οτι ο Θεός παίρνει όλες τις συνέπειες του κακού του ανθρώπου στον Εαυτό Του και τις σκεπάζει. Η εντιμότητα του Θεού συνίσταται στο να αποδέχεται τον άλλον, όπως είναι, σε αυτές τις συνθήκες τις οποίες ο άλλος έφτιαξε μόνος του και στο να πληρώνει ο Ίδιος ο Θεός για την παραφροσύνη και το κακό του ανθρώπου.

Εδώ συναντιούνται η ευσπλαχνία – η αγάπη αυτοθυσιαζόμενη - και η εντιμότητα και δεν μπορούμε ούτε να το καταλάβουμε πώς ούτε να το πραγματοποιήσουμε στη ζωή μας. Θα μπορούσε  κανείς να φοβηθεί. Σχεδόν κανείς μας δεν μπορεί να αποδεχτεί έναν άλλο άνθρωπο, αν φοβάται ότι αυτός καθίσταται επικίνδυνος για την αρμονία και τη ζωή μας, παρόλο που είμαστε, ώς χριστιανοί, κλητοί να πάρουμε κάθε άνθρωπο μαζί μας, για να τον φέρουμε, ώστε να σωθεί.

Σε μερικούς από σας έχω κιόλας μιλήσει για μια γυναίκα, η οποία ερχόταν πολλά χρόνια στην εκκλησία μας και πλησιάζει τώρα στο θάνατο. Όταν ήταν νέα, ζούσε στη Ρωσία. Κατά την επανάσταση την πήραν στη φυλακή. Ακολουθούσαν ατελείωτες ανακρίσεις. Και κάποτε, την νύχτα, αφού την είχαν ήδη ανακρίνει για πολλές ώρες, ένιωθε, ότι δεν έχει πια καμμία δύναμη και πρέπει να σταματήσει την ανάκριση, έστω και αν θα έπρεπε να το πληρώσει μετά και να τιμωρηθεί. Στράφηκε στον ανακριτή, πρόθυμη να τον προκαλέσει, να τον βρίσει, μόνο για να σταματήσει αυτό το ατελείωτο βάσανο. Ξαφνικά, όμως, είδε στην άλλη πλευρά του τραπεζιού το χλωμό πρόσωπο του ανακριτή. Ήταν πολύ κουρασμένος και εκείνος. Και ξαφνικά είδε στον ανακριτή τον άνθρωπο μέσα του, όχι πια τον εχθρό, αλλά κάποιον, ο οποίος βρέθηκε εξαιτίας της τρομερής μοίρας  και των συνθηκών της ιστορίας, απέναντί της, στην άλλη πλευρά του τραπεζιού. Μόλις κοίταξε μέσα σ΄αυτόν τον απλό άνθρωπο, του χαμογέλασε. Η ανάκριση δεν τελείωσε τότε, αλλά ο ανακριτής της απάντησε με ένα χαμόγελο και συνέχισε τις ερωτήσεις του. Η γυναίκα, όμως, ήτανε κιόλας άτρωτη έναντι των καταστρεπτικών δυνάμεων του μίσους. Είδε έναν απλό άνθρωπο και μπορούσε να του απαντήσει υπομονετικά  και να αποδεχτεί  όλο και περισσότερο την  δική της αδυναμία χωρίς μίσος, χωρίς πόνο.

Είναι ένα μεγαλοπρεπές παράδειγμα, παρμένο, ούτε απο την Άγια Γραφή – που τα παραδείγματά της μας  φαίνονται συχνά μακριά – ούτε από τις ιστορίες των αγίων, οι οποίες επίσης μας φαίνονται σαν να μην ήταν άνθρωποι όπως εμείς. Είναι ένα παράδειγμα απο τη ζωή μιας γυναίκας σαν και  μας. Άρα δεν θα καταλάβουμε, οτι η πρώτη απόδειξη της εντιμιότητάς μας, η οποία μπορεί να σώσει έναν άνθρωπο, ο οποίος κάνει κάτι κακό, είναι να αποδεχτούμε το δικαίωμά του να υπάρχει, ταυτόχρονα, όμως, να μισούμε το κακό, από το οποίο εκείνος είναι πιασμένος, να μισούμε την καταστρεπτική αρχή στον άνθρωπο και να είμαστε πρόθυμοι να υπηρετήσουμε τον άνθρωπο σαν να το κάναμε στο Θεό, να τον πλησιάσουμε με σεβασμό για να τον βοηθήσουμε στη σωτηρία του. Μας φαίνεται, οτι η απόσταση μεταξύ της δικαιοσύνης  και της ευσπλαχνίας στη ζωή μας είναι απέραντη. Πρέπει να καταλαβαίνουμε και να μαθαίνουμε, τί σημαίνει να αγαπούμε έναν άλλο  για να σωθεί και τί να δείχνουμε την τιμιότητά μας κατά το παράδειγμα της Αγάπης του Θεού του Ζώντος, η οποία θυσιάστηκε στο σταυρό. Η αγάπη Του είναι το πιό πολύτιμο και άγιο δώρο, το οποίο ο Θεός έχει αφήσει σε μας, την Εκκλησία Του.